Het letterwoord MASP-C staat voor het meerjaarlijkse strategische plan van de EU voor de ontwikkeling van elektronische douanesystemen in heel Europa. De implementatie van deze systemen zal de komende weken en maanden een stevige impact hebben op alle actoren van de logistieke keten. Jan Van Wesemael en Eric Verlinden (Alfaport Voka) stellen dat er een bijzonder uitdagende periode aankomt voor expediteurs en douaneverantwoordelijken.
Alfaport Voka is het platform van en voor logistieke en maritieme ondernemingen en beroepsverenigingen uit de Antwerpse haven. Het team van experten verdedigt de gezamenlijke belangen van de leden, waaronder FORWARD Belgium. Jan Van Wesemael focust als senior advisor Customs & Compliance hoofdzakelijk op btw- en douanedossiers. In zijn functie van projectmanager van ‘The Way Forward’ is Eric Verlinden nauw betrokken bij de digitaliseringsprojecten binnen de havencommunity. Beiden zijn goed geplaatst om tekst en uitleg te geven bij de door Europa verplichte digitalisering van de douaneprocedures.
De elektronische douaneprocedures hebben gevolgen voor alle stakeholders
“De lopende douaneprojecten houden aanzienlijke technologische uitdagingen in, maar hebben tevens een operationele impact,” stelt Jan. “De procedures tussen de verschillende economische operatoren ondergaan een heuse metamorfose. Het ‘enig document’ voor aangiftes vervalt. Bij de goederenstromen van en naar de EU, zal voortaan een veel grotere en complexere uitwisseling van gegevens (datasets) plaatsvinden via een digitaal platform.” Dat is het geval tussen alle schakels van de bevoorradingsketen: rederij, scheepsagent, terminal, douanevertegenwoordiger, expediteur en ontvanger. Eigenlijk komt het erop neer dat alle huidige – al dan niet digitale – aangiftesystemen, op de schop gaan. Het vertrouwde PLDA (PaperLess Douane en Accijnzen) maakt stap voor stap plaats voor nieuwe applicaties.
Hoe zal het uitrollen van de elektronische douaneprocedures in België verlopen?
Voor een aantal applicaties geldt dat de oude en nieuwe systemen gedurende een ‘hybride’ periode naast elkaar kunnen bestaan. Het gebruik van PLDA zal hoe dan ook stap voor stap verdwijnen, tot enkel nog de nieuwe oplossingen mogen gebruikt worden. Hieronder ontdek je de respectieve deadlines voor ons land. We beperken ons tot wat relevant is voor douanevertegenwoordigers en expediteurs. Jan stipt nog aan dat… “de Belgische douane vaak de neiging heeft termijnen op te schuiven in de tijd. Om die reden krijgen we trouwens nu te maken met een flessenhals, waarbij in enkele maanden tijd meerdere projecten op stapel staan.”
• AES – Automated Export System (4 november 2024)
Dit vervangt PLDA-export. Met de harde deadline over enkele weken is goed zeker plannen de boodschap!
• NCTS 5 - New Computerized Transit System (2 december 2024)
Voorlopig zal alleen de basisfunctionaliteit beschikbaar zijn. Er blijft onduidelijkheid over een aantal specificaties. Bij afschrijving van vrachtlijsten doen zich nog problemen voor en het aanmeldingsproces voor FAVV-goederen te keuren in de haven moet nog herbekeken worden.
• IDMS - Import Declaration Management System (5 februari 2025)
Dit vervangt PLDA-import en gaat gepaard met een nieuwe manier van aangeven. Het nieuwe selectieproces voor FAVV-controles in de haven en enkele belangrijke specificaties zijn nog onduidelijk. Ook hier zijn er nog problemen bij afschrijving van vrachtlijsten.
• PN / TS – Presentation Notification / Temporary Storage
Wat betekenen de nieuwe elektronische douaneprocedures voor de douanevertegenwoordigers en expediteurs?
“Nog afgezien van het implementeren van nieuwe software (of updaten van eigen applicaties), zullen zij rekening moeten houden met de nieuwe vorm van douaneaangiften,” zo zegt Jan. “Douanevertegenwoordigers moeten zich toeleggen op het faciliteren en monitoren van datastromen. Een opleiding van de declaranten is dan ook nodig om zich de manier van data uitwisselen met de douane eigen te maken. In andere woorden: de vertaalslag maken van het ‘enig document’ naar de vereiste datasets en codes.” Eric vervolgt: “Een moeilijkheid daarbij is dat alles op vrij korte termijn moet gebeuren. En dat terwijl heel wat technische specificaties en operationele processen nog onvoldoende duidelijk gecommuniceerd zijn door de douane. Ook daarom verwachten we dat de impact van dit alles behoorlijk groot zal zijn. Een verwittigd man…”
