De stakeholders van de spoorsector in Europa ambiëren om van het spoor de ruggengraat van het Europees transport te maken. Ze willen het spoorvervoer tegen 2030 verdubbelen. Het plan van aanpak daarvoor werd in naam van de sector aan de Europese Commissie voorgesteld door Geert Pauwels, CEO van Lineas, de grootste private spoorvrachtoperator van Europa. Hij ontvouwde de plannen ook op de klimaattop van Glasgow.
.jpg)
Een verdubbeling van het transport per spoor is nodig voor het klimaat én voor de mobiliteit.
“Van alle vrachtvervoer in Europa wordt vandaag 75% uitgevoerd met de truck. Dit brengt files met zich mee, maar het goederentransport is ook verantwoordelijk voor 10% van alle CO2-emissies in Europa. Bovendien overlijden elk jaar 40.000 Europeanen door fijnstof”, legt Geert Pauwels uit.
Tegen 2030 wordt 30% groei van het transport verwacht: “We gaan met zijn allen nog meer in de file staan en nog meer CO2 uitstoten. De mobiliteits- en energieproblemen zijn niet noodzakelijk opgelost met innovaties als platoonrijden en elektrisch transport. Om onze klimaat- en mobiliteitsdoelstellingen te bereiken, is een modal shift nodig.”
Modal Shift
Spoorvervoer stoot 9 keer minder CO2 uit en 8 keer minder fijnstof. “Zelfs als we volledig elektrisch gaan rijden, verbruikt een elektrische truck nog altijd 6 keer meer energie dan de trein. Met één trein kunnen we tot 50 containers vervoeren. Er is voldoende capaciteit op het spoor om het mobiliteitsprobleem vandaag op te lossen.”
De modal shift vraagt volgens Geert Pauwels wel een inspanning van de spoorwegmaatschappijen, de infrastructuurbeheerders en de overheid: “Als spoorwegmaatschappijen moeten we digitaliseren en sterke spoorproducten aanbieden zodat onze klanten als vanzelf voor het spoor en niet meer automatisch voor de truck opteren.”
Voor de infrastructuurbeheerders ziet de CEO de rol weggelegd van flow managers: “Vandaag dienen we in alle landen die we doorkruisen – soms een jaar op voorhand - een rijpad aan te vragen. Daarbij moeten we er zelf op toezien dat de rijpaden op elkaar afgestemd zijn. Zijn er in een bepaald land problemen? Dan worden wij daar niet automatisch van op de hoogte gesteld. Een goed digitaal flow management zorgt ervoor dat een trein door Europa doen rijden even gemakkelijk wordt als met een truck doorkruisen.”
Gelijk speelveld
De spoorwegmaatschappijen worden vandaag geconfronteerd met kosten die het wegvervoer niet dient te betalen. De overheid zou volgens Geert Pauwels voor een gelijk speelveld tussen de verschillende transportmodi moeten zorgen, met een emissie trading systeem, waarbij de CO2-uitstoot verrekend wordt in de prijs.
Innovatieve technologieën
De volgende 5 innovatieve technologieën maken het goederentransport een pak dynamischer.
Eén veiligheidssysteem
De spoorwegsector pleit ervoor dat het uniforme veiligheidssysteem dat Europa tegen 2035 – 2040 wil installeren veel sneller zou gerealiseerd worden.
Digitaal capaciteitsmanagement
Met een digitaal capaciteitsmanagement of een ‘Google Maps’ voor het spoor wordt het mogelijk om in enkele klikken cross-border rijpaden digitaal op te vragen.
Digitaal informatieplatform
Via een gedeeld digitaal dataplatform op Europees niveau kunnen alle stakeholders in de supply chain makkelijk en uniform informatie uitwisselen en end-to-end op elkaar kunnen aansluiten.
Automatische koppeling van wagons
In de meeste continenten worden wagons automatisch en niet meer manueel aan elkaar gekoppeld. Lineas heeft nu ook een technologie ontwikkeld om de koppeling van wagons digitaal te laten verlopen.
Zelfrijdende treinen
Er hebben op Europees niveau al testen plaatsgevonden met zelfrijdende treinen.
Geert Pauwels: “Met dit plan brengen we het spoor naar de 21ste eeuw. Het project past perfect in de Green Deal van Europa. Europa reageert enthousiast en positief. Belangrijk is dat nu echt beslissingen genomen worden en gelden worden vrijgemaakt.”
Tijdens zijn presentatie haalt Geert Pauwels ook een citaat aan van Robert Swan: “The greatest threat to our planet is tot hink someone else wille save it. De grootste bedreiging voor onze planeet is dat we met zijn allen denken dat de andere ze wel zal redden. In Glasgow heb ik 3 stromingen gevoeld. De eerste beweging was die van de landen en de politiek. Op dat vlak wordt eerlijk gezegd niet veel vooruitgang geboekt. De tweede stroming werd daar gevormd door de bedrijven, NGO’s, financiële instellingen … die niet op de overheid willen wachten en echt iets in gang zetten. Dat was mooi om te zien. De derde beweging wordt gevormd door de activisten. Ik sprak met een Afrikaans meisje dat op een heel aangrijpende manier vertelde hoe haar familie genoodzaakt zal zijn hun land te verlaten wanneer er niets wordt ondernomen om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Laat ons daarom met zijn allen het heft in eigen handen nemen, en deze transitie naar klimaatneutraliteit vooruit stuwen.”
